W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 13 czerwca 2024 r. w o wyłączenie kukurydzy na kiszonkę i na ziarno z obowiązku zmianowania w ramach normy GAEC 7, resort rolnictwa przekazał następujące informacje.
W wyniku negocjacji z Komisją Europejską zmiany Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, w związku ze specyfiką produkcji, z obowiązku zmianowania powierzchni gruntów ornych w ramach normy GAEC 7 została wyłączona kukurydza nasienna (kukurydza produkowana na materiał siewny), co znalazło odzwierciedlenie w rozporządzeniu zmieniającym ws. norm (1).
Produkcja materiału siewnego odmian mieszańcowych kukurydzy prowadzona jest w wyspecjalizowanych gospodarstwach. Ponadto, taka uprawa wymaga zachowania odpowiedniej izolacji przestrzennej, co w sytuacji rosnącego areału uprawy kukurydzy może stanowić duże utrudnienie dla rolników. Uprawa kukurydzy nasiennej wymaga dodatkowo lokalizacji w pobliżu suszarni, ponieważ kolby kukurydzy po zbiorze muszą być w ciągu 2-3 godzin poddane suszeniu. Uprawa kukurydzy nasiennej zajmuje w Polsce powierzchnię ok. 5,5 tys. ha. Terminy zbioru materiału nasion z plantacji nasiennych, zgodnie z informacją przekazaną z instytutów naukowych, mogą trwać w dobrych warunkach pogodowych od początku września do połowy listopada – w zależności od regionu i wczesności odmiany. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego, w tym kukurydzy określone są w przepisach rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2013 r. w sprawie terminów składania wniosków o dokonanie oceny polowej materiału siewnego poszczególnych grup roślin lub gatunków roślin rolniczych i warzywnych oraz szczegółowych wymagań w zakresie wytwarzania i jakości materiału siewnego tych roślin (Dz. U. z 2013 r. poz. 517 z późn. zm.).
Odnosząc się do obowiązku wypełnienia wymogów normy GAEC 7 przez gospodarstwa o powierzchni powyżej 10 ha gruntów ornych, należy zauważyć, że od 2024 r. rolnicy mogą wywiązać się z tego obowiązku w sposób alternatywny, tj. zamiast zmianowania mogą stosować dywersyfikację upraw. W przypadku gospodarstw powyżej 10 ha do 30 ha gruntów ornych wymagane są co najmniej 2 różne uprawy na gruntach ornych, przy czym uprawa główna nie może zajmować więcej niż 75% gruntów ornych, a w przypadku gruntów ornych powyżej 30 ha – co najmniej 3 różne uprawy na gruntach ornych, przy czym uprawa główna nie może zajmować więcej niż 75% gruntów ornych, a dwie uprawy główne łącznie nie mogą zajmować więcej niż 95% gruntów ornych.