Do zadań izby należy przede wszystkim opiniowanie spraw dotyczących przedłużania umów dzierżaw, sprzedaży
(w przetargu i w pierwszeństwie nabycia), a także przekazywanie informacji do oddziałów terenowych KOWR dotyczących zainteresowania
wśród rolników indywidualnych nieruchomościami rolnymi na danej gminie np. przy sprawach związanych z prawem pierwokupu, które przysługuje KOWR, w przypadkach określonych ustawą.
Opinie Izby wydawane są zawsze na podstawie pisemnej opinii Przewodniczących Rad Powiatowych ZIR.
Zasobami Własności Rolnej Skarbu Państwa gospodaruje Krajowy Ośrodek
Wsparcia Rolnictwa, w drodze wydzierżawienia albo sprzedaży nieruchomości
rolnych na powiększenie lub utworzenie gospodarstw rodzinnych, oddania mienia na czas oznaczony do odpłatnego korzystania osobom prawnym lub fizycznym, oddania na czas oznaczony administratorowi całości lub części mienia w celu gospodarowania czy zamiany nieruchomości.
Dodatkowo do zadań Krajowego Ośrodka zalicza się wydawanie decyzji administracyjnych dotyczących prywatnego obrotu gruntami rolnymi (UKUR), udzielanie bezzwrotnej pomocy finansowej na utrzymanie infrastruktury na terenach wiejskich, współpraca z samorządami w zakresie nieodpłatnego przekazywania gruntów.
Tryb działania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa(KOWR) określa ustawa z dnia 10 lutego 2017 roku o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa (Dz.U.2017 poz. 623) oraz Statut Krajowego Ośrodka, stanowiący załącznik do Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 kwietnia 2017 roku w sprawie nadania statutu Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (Dz.U. 2017 poz. 840).
KOWR jest państwową osobą prawną będącą agencją wykonawczą w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1870, 1948, 1984 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60 i 191). Nadzór nad Krajowym Ośrodkiem sprawuje minister właściwy do spraw rozwoju wsi. Krajowy Ośrodek realizuje zadania wynikające z polityki państwa, w szczególności w zakresie wdrażania i stosowania instrumentów wsparcia rolnictwa, aktywnej polityki rolnej oraz rozwoju obszarów wiejskich.
Więcej na
https://bip.kowr.gov.pl/informacje-publiczne/kowr
- Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw;http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190000869/U/D20190869Lj.pdf
- Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego; http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu20030640592
- Ustawa z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (tekst jednolity Dz.U.2019.817 j.t. z późn. zm.);http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160001491/U/D20161491Lj.pdf
Zasady dzierżawy oprócz przepisów prawa powszechnie obowiązującego regulują zarządzenia Dyrektora Generalnego KOWR:
- Zarządzenie nr 74/2019/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 4 lipca 2019 roku w sprawie wydzierżawiania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
- Zarządzenie nr 73/2019/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 4 lipca 2019 roku w sprawie wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Za rolnika indywidualnego, uważa się osobę fizyczną będącą:
– właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha,
– posiadającą kwalifikacje rolnicze,
– co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, do okresu tego zalicza się okres zamieszkiwania w innej gminie bezpośrednio poprzedzający zmianę miejsca zamieszkania, jeżeli w gminie tej jest albo była położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego.
– prowadzącą przez okres co najmniej od 5 lat osobiście to gospodarstwo (wymóg ten nie dotyczy rolników, którzy w dniu ogłoszenia wykazu nieruchomości Zasobu przeznaczonych do dzierżawy mieli nie więcej niż 40 lat – art. 29 ust. 3bb pkt 1 ustawy).
1. Uważa się, że osoba fizyczna:
1) osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli:
a) pracuje w tym gospodarstwie,
b) podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie;
2) posiada kwalifikacje rolnicze, jeżeli uzyskała:
a) wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe lub
b) tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
c) wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy
w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
d) wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż rolnicze
i posiada co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.
2. Za staż pracy, o którym mowa w pkt 1 ppkt 2), uznaje się okres, w którym osoba fizyczna:
1) podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników, lub
2) prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o obszarze nie mniejszym niż 1 ha stanowiącym jej własność, przedmiot użytkowania wieczystego, przedmiot samoistnego posiadania lub dzierżawy, lub
3) była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, wykonując pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej, lub
4) wykonywała pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej w charakterze członka spółdzielni produkcji rolnej, lub
5) odbyła staż, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.
6) za staż pracy, o którym mowa w ust. 2, uznaje się również okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym potwierdzony zaświadczeniem wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. poz. 310).
KWALIFIKACJE ROLNICZE
Zgodnie z ustawą o kształtowaniu ustroju rolnego, uważa się że osoba fizyczna posiada kwalifikacje rolnicze, jeżeli uzyskała:
1) wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie, lub
2) wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
3) tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
4) wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe.
Natomiast za staż pracy, zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego uznaje się okres, w którym osoba fizyczna:
1) podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników, lub
2) prowadziła działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o obszarze nie mniejszym niż 1 ha stanowiącym jej własność, przedmiot użytkowania wieczystego, przedmiot samoistnego posiadania lub dzierżawy, lub
3) była zatrudniona w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę, wykonując pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej, lub
4) wykonywała pracę związaną z prowadzeniem działalności rolniczej w charakterze członka spółdzielni produkcji rolnej, lub
5) odbyła staż, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), obejmujący wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej.
6) za staż pracy, o którym mowa w ust. 2, uznaje się również okres pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym potwierdzony zaświadczeniem wydanym na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy (Dz. U. poz. 310).
Wykaz kierunków studiów, zawodów oraz tytułów kwalifikacyjnych, których ukończenie lub posiadanie uznaje się za posiadanie kwalifikacji rolniczych, określony został w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 17 stycznia 2012 r. w sprawie kwalifikacji rolniczych posiadanych przez osoby wykonujące działalność rolniczą (Dz. U. z 2012 r., poz. 109).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Źródło KOWR
https://www.kowr.gov.pl/zasob/dzierzawa-nieruchomosci/definicja-rolnika-indywidualnego
Dzierżawa nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz (art. 693-709 k.c.). Dzierżawa nieruchomości rolnych Skarbu Państwa wykazuje szeregi odrębności od uregulowań kodeksowych, w szczególności dotyczących doboru dzierżawcy, trybu zawierania umów dzierżawy oraz ustalania ich warunków, w tym czynszu, okresu obowiązywania czy ustania stosunku dzierżawy.
Jak wydzierżawić ziemię rolną od Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.
Wejście w życie 30 kwietnia 2016 r. Ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw, zmieniło zasady zagospodarowania państwowych gruntów. Podstawową formą stała się dzierżawa.
Według nowych zasad w pierwszej kolejności KOWR ma obowiązek oferować grunty rolne Zasobu, w trybie przetargu ograniczonego, w którym mogą uczestniczyć wyłącznie rolnicy indywidualni zamierzający powiększyć lub utworzyć gospodarstwo rodzinne. Przetargi mają formę licytacyjną lub oferty pisemnej.
Przetargi ofert, KOWR organizuje na wniosek Rady Społecznej działającej przy Oddziale Terenowym, Izby Rolniczej oraz co najmniej dwóch rolników. W takim przypadku wysokość czynszu nie jest decydującym kryterium wyłaniania zwycięzcy.
Jeśli chcesz zostać dzierżawcą ziemi rolnej to powinieneś łącznie spełniać następujące kryteria:
- Mieć status rolnika indywidualnego, czyli:
- Od łącznie co najmniej 5 lat zamieszkiwać w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego oraz w innej gminie przez okres bezpośrednio poprzedzający zmianę miejsca zamieszkania, jeżeli w gminie tej jest albo była położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład tego gospodarstwa rolnego, przy czym dowodem potwierdzającym zamieszkanie w gminie przez jest dokument określający zameldowanie na pobyt stały w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych.
- Posiadać kwalifikacje rolnicze
- Osobiście prowadzić gospodarstwo rolne, o powierzchni łącznej mniejszej niż 300 ha użytków rolnych, przez okres co najmniej 5 lat (wymóg ten nie dotyczy rolników, którzy w dniu ogłoszenia wykazu nieruchomości Zasobu przeznaczonych do dzierżawy mają nie więcej niż 40 lat lub realizują warunki określone w decyzji o przyznaniu pomocy w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach PROW na lata 2014 – 20)
- Nie posiadać zaległości z tytułu zobowiązań finansowych wobec KOWR, Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
- Nieruchomość wystawiana do przetargu położona jest w gminie zamieszkania rolnika lub w gminie graniczącej z tą gminą.
Obecnie obowiązujące regulacje w tym zakresie za odpowiednie kwalifikacje rolnicze uznają:
- wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe lub
- tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
- wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe inne niż rolnicze i co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
- wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe inne niż rolnicze i co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.
Kwestię tego, jakie kierunki studiów, zawody, tytuły kwalifikacyjne oraz zagadnienia objęte programem studiów podyplomowych uzasadniają posiadanie kwalifikacji rolniczych reguluje rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 stycznia 2012 r. w sprawie kwalifikacji rolniczych posiadanych przez osoby wykonujące działalność rolniczą (Dz. U. 2012 poz. 109 z późn. zmianami).
Jeśli spełniasz powyższe kryteria powinieneś:
- Znaleźć ogłoszenie przetargu na dzierżawę nieruchomości Zasobu (np. na stronie internetowej KOWR, w Oddziale Terenowym, Urzędzie Gminy, sołectwie).
- Złożyć wszystkie wymagane dokumenty wymienione w ogłoszeniu przetargu w terminie i miejscu podanym w ogłoszeniu.
- Sprawdzić, czy zostałeś zakwalifikowany do przetargu przez komisję przetargową KOWR.
- Wpłacić wadium w wysokości i terminie podanym w ogłoszeniu przetargu oraz stawić się na przetarg.
- Wylicytować najwyższy czynsz dzierżawny, a w przypadku przetargu ofert uzyskać najwyższą liczbę punktów.
- Podpisać umowę dzierżawy.
W przetargach nie mogą brać udziału osoby, które władają lub władały nieruchomościami Zasobu bez tytułu prawnego i mimo wezwania KOWR (wcześniej Agencji Nieruchomości Rolnych), nieruchomości tych nie opuściły oraz osoby które kiedykolwiek nabyły z Zasobu nieruchomości o powierzchni łącznej co najmniej 300 ha użytków rolnych, przy czym do powierzchni tej wlicza się powierzchnię użytków rolnych, które zostały nabyte z Zasobu, a następnie zbyte, chyba że zbycie nastąpiło na cele publiczne.
Od 20 sierpnia 2016 r. wysokość czynszu dzierżawnego za jeden hektar gruntu w danej klasie, położonego w określonym okręgu podatkowym regulowana jest Rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 1 sierpnia 2016 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości czynszu dzierżawnego w umowach dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (Dz.U.2016.1186). Stawki czynszu dzierżawnego zostały w sposób przejrzysty zaprezentowane w Tabeli stawek, stanowiącej załącznik do tego rozporządzenia. Poza zasadami naliczania czynszu dzierżawnego od użytków rolnych, w rozporządzeniu określono również zasady ustalania czynszu od innych składników majątkowych wchodzących w skład przedmiotu dzierżawy m.in. od budynków, budowli i urządzeń z nimi związanych. Wyliczony zgodnie z rozporządzeniem czynsz dzierżawny stanowi zarówno wartość czynszu wywoławczego do licytacji w przetargach, jak i wysokość czynszu, jaki przyszły dzierżawca ustalony w drodze przetargu ograniczonego ofertowanego będzie zobowiązany płacić Krajowemu Ośrodkowi (czynsz w przetargu ograniczonym ofertowym jest stały i nie stanowi kryterium oceny ofert).
Zasady dzierżawy oprócz przepisów prawa powszechnie obowiązującego regulują zarządzenia Dyrektora Generalnego KOWR:
- Zarządzenie nr 74/2019/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 4 lipca 2019 roku w sprawie wydzierżawiania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
- Zarządzenie nr 73/2019/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 4 lipca 2019 roku w sprawie wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Źródło KOWR
Ważniejsze decyzje Rad Społecznych działających przy OT KOWR w Szczecinie i Koszalinie dotyczące kryteriów przetargowych.
- Oddział Terenowy KOWR w Szczecinie organizuje przetargi ofertowe na nieruchomości (grunty orne) o powierzchni pomiędzy średnią krajową a średnia wojewódzką.
- Oddział Terenowy KOWR w Koszalinie organizuje przetargi ofertowe na nieruchomości (grunty orne) o powierzchni większej niż 5 ha.
- Kryterium 6 uwzgledniające warunki regionalne uzgodnione z Rada Społeczną.
Członkowie Rady Społecznej w Szczecinie i Koszalinie przyjęli dodatkowe kryterium KRUS-u.
“Oferenci korzystający z ubezpieczenia od co najmniej 2 lat, licząc od dnia złożenia oferty, otrzymują 10 punktów, pozostali 0 punktów. Dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie jest zaświadczenie KRUS o pełnym zakresie tego ubezpieczenia, tj. emerytalno-rentowym, chorobowym, wypadkowym i macierzyńskim. Jeżeli oferentem jest rolnik, który w dniu ogłoszenia wykazu nieruchomości Zasobu przeznaczonych do dzierżawy ma nie więcej niż 40 lat (nie ukończył 41. roku życia) i utworzył po raz pierwszy gospodarstwo rolne, obowiązek ubezpieczenia powstaje z dniem utworzenia gospodarstwa.“
W przypadku, gdy ogłoszenie przetargu nie zawiera zapisu informującego o tym że umowa nie będzie wydłużona lub jeżeli umowa dzierżawy podlegała wyłączeniu z niej 30% powierzchni użytków rolnych w myśl art. 4 i 5 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U.2011.233.1382), a dzierżawca wyraził zgodę na wprowadzenie zmian do umowy w tym zakresie – wydłużenie okresu dzierżawy może nastąpić na ogólnie obowiązujących zasadach.
Możliwość przedłużenia umowy dzierżawy z dotychczasowym dzierżawcą wynika z przepisów ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U.2019.817 j.t. z późn. zm.), bez stosowania procedury przetargowej. Zgodnie z art. 39 tej ustawy, przetargu nie stosuje się m.in., jeżeli dotychczasowy dzierżawca złożył Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (zwanemu dalej „Krajowym Ośrodkiem”) oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości na nowych warunkach uzgodnionych z Krajowym Ośrodkiem, z tym że czynsz nie może być niższy niż dotychczasowy.
Dla skutecznego przedłużenia umowy dzierżawy w trybie bezprzetargowym konieczne jest, aby dzierżawca złożył Krajowemu Ośrodkowi oświadczenie o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości, najpóźniej na trzy miesiące przed zakończeniem dotychczasowej umowy dzierżawy (o dotrzymaniu 3-miesięcznego terminu powinna decydować data wpływu do Krajowego Ośrodka). Krajowy Ośrodek, w terminie miesiąca od złożenia przez dzierżawcę oświadczenia, ma obowiązek przedstawienia dzierżawcy, warunków dalszej dzierżawy (tj. co do przedmiotu dzierżawy, wysokości czynszu, okresu dzierżawy). Strony umowy mają czas na ich akceptację lub ewentualne podjęcie negocjacji do końca obowiązywania umowy dzierżawy. W przypadku nieosiągnięcia porozumienia przez strony umowy, co do warunków dalszej dzierżawy w okresie jej trwania – umowa wygasa. Warunkiem przedłużenia umowy jest w szczególności:
- złożenie przez dzierżawcę oświadczenia o zamiarze dalszego dzierżawienia nieruchomości, najpóźniej na 3 miesiące, przed zakończeniem umowy dzierżawy (art. 39 ust.4 pkt 1 ustawy),
- prawidłowość wywiązywania się dzierżawcy z zobowiązań wynikających z umowy dzierżawy (w tym prowadzenia przez dzierżawcę racjonalnej gospodarki rolnej na dzierżawionej nieruchomości),
- wywiązywanie się dzierżawcy z zobowiązań finansowych zarówno wobec Ośrodka, jak i z innych zobowiązań związanych z przedmiotem dzierżawy,
- wiarygodność finansowa dzierżawcy,
- zabezpieczenie należności Krajowego Ośrodka.
Każda umowa podlegać powinna odrębnej analizie w szczególności pod względem zasadności jej kontynuowania w dotychczasowym czy zmienionym kształcie, oceny wysokości czynszu. Istotne warunki dalszej dzierżawy powinny być oparte na ustaleniach z przeprowadzonej kontroli dzierżawionej nieruchomości. Nie oznacza to, że na wniosek dzierżawcy Krajowy Ośrodek automatycznie powinien przedłużać umowę w każdym przypadku, nie rozpatrzywszy innych aspektów wiążących się z wykonywaniem danej umowy dzierżawy. Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi nie powinno przedłużać się umowy z osobami niewiarygodnymi finansowo. Nie powinna mieć też miejsca taka sytuacja, że – na wniosek dzierżawcy ubiegającego się lub zamierzającego ubiegać się o dofinansowanie – przedłużany byłby okres obowiązywania umowy kwalifikującej się do szybkiego rozwiązania, zwłaszcza gdy przesłanką do jej rozwiązania są przyczyny leżące bezwzględnie po stronie dzierżawcy. Jeżeli takie przesłanki nie zachodzą – zgłaszane do Krajowego Ośrodka wnioski rozpatrywane są zgodnie z obowiązującą w tym zakresie procedurą.
W myśl zasad stosowanych w Krajowym Ośrodku, umowy dzierżawy, których termin wygaśnięcia jest dłuższy niż 1 rok nie są przedłużane, chyba że z analizy wniosku dzierżawcy wynika, że wcześniejsze przedłużenie umowy jest uzasadnione gospodarczo, czy też ze względu na zamiar kontynuowania lub przystąpienia do realizacji programów pomocowych współfinansowanych lub finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich niezbędne jest wcześniejsze przedłużenie umowy.
Obecnie obowiązujące zasady (określone w Zarządzeniu Nr 73/2019/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 4 lipca 2019 r. w sprawie zasad wykonywania umowy dzierżawy nieruchomości ZWRSP) zostały wcześniej zaakceptowane przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dopuszczają one możliwość wydłużania umów dzierżaw na okres (z uwzględnieniem okresu pozostającego do wygaśnięcia umowy):
1) do 15 lat – jeżeli dzierżawcą nieruchomości jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego, albo osoba nie mająca więcej niż 40 lat, jeśli nie spełnia wyłącznie wymogu dotyczącego 5-letniego osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego,
2) do 8 lat – jeżeli dzierżawcą nieruchomości nie jest osoba prowadząca gospodarstwo rodzinne w rozumieniu przepisów o kształtowaniu ustroju rolnego. W odniesieniu do takich umów, Krajowy Ośrodek przed przedstawieniem warunków dalszej dzierżawy dokonuje analizy pod względem ewentualnego zapotrzebowania na grunty, zgłaszanego przez okolicznych rolników oraz aktualnej sytuacji dzierżawcy (np. profil prowadzonej produkcji rolniczej, udział w programach finansowanych albo współfinansowanych ze środków pomocowych, dla których wymagany jest okres „związania celem”, poziom zatrudnienia, nakłady poniesione w ramach prowadzonej działalności rolniczej). Ustalenia te stanowią kryterium ewentualnego wyłączenia z umowy gruntów w chwili wydłużenia okresu dzierżawy, czy też zamieszczenia w umowie takiego zastrzeżenia, które umożliwiłoby wyłączenie w przyszłości gruntów w zależności od zgłaszanego zapotrzebowania. W przypadku, jeżeli w momencie określania warunków dalszej dzierżawy istnieje znaczne zapotrzebowanie na grunty ze strony okolicznych rolników, jednak z uzasadnionych względów np. gospodarczych, społecznych, formalno-prawnych – nieprzedłużenie okresu trwania umowy dzierżawy lub zmniejszenie przedmiotu dzierżawy wywołałoby negatywne skutki – oddział terenowy KOWR powinien zaproponować dzierżawcy krótszy okres dzierżawy. Pozwoliłoby to na przeprowadzenie racjonalnej restrukturyzacji dzierżawionej nieruchomości, a dzierżawcy – na podjęcie działań mających na celu zmianę profilu lub ograniczenie prowadzonej działalności rolniczej.
Wydłużanie umów na wskazane wyżej okresy stanowi generalną zasadę przy rozpatrywaniu przez Krajowy Ośrodek wniosków dzierżawców. Jednakże mając na uwadze specyfikę działalności rolniczej i szereg występujących uwarunkowań formalno-prawnych, gospodarczych i organizacyjnych (np. profil prowadzonej produkcji rolniczej, nakłady poniesione w ramach prowadzonej działalności rolniczej) – wydłużenie umowy na ww. okres może być niewystarczające. Dlatego też, w uzasadnionych przypadkach, za uprzednią zgodą Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, wydłużenie umowy może nastąpić na dłuższy okres.
Dotychczasowa praktyka wykazała, że może to mieć miejsce w szczególności w przypadku, gdy:
- dzierżawca poniósł znaczne nakłady finansowe w ramach prowadzonej działalności rolniczej, czy też nabył znaczną część dzierżawionej nieruchomości, w tym także ośrodek gospodarczy, z rozłożeniem zapłaty ceny sprzedaży na raty lub z wykorzystaniem środków pochodzących z kredytu – natomiast przedłużenie umowy dzierżawy, ze względu na poniesione koszty, jest niezbędne do zachowania stabilności gospodarowania oraz płynności finansowej gospodarstwa,
- przedmiotem dzierżawy są nieruchomości stawowe lub też grunty na których znajdują się plantacje kultur wieloletnich,
- jest to niezbędne do przyznania dzierżawcy pomocy finansowej współfinansowanej lub finansowanej ze środków pomocowych, innych niż te które wymagają określonego terminu trwania umowy dzierżawy,
- przemawiają za tym względy społeczno-gospodarcze (np. wysokość zatrudnienia, profil produkcji).
Więcej na
https://www.kowr.gov.pl/zasob/dzierzawa-nieruchomosci/przedluzenie-umowy-dzierzawy
Sprzedaż nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa prowadzona jest na zasadach określonych w rozdziale 6 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. u. z 2015 r., poz. 1014, ze zm.), ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości ZWRSP oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz. 585), oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 30 kwietnia 2012 r. w sprawie szczegółowego trybu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa i ich części składowych, warunków obniżenia ceny sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz stawek szacunkowych gruntów.
Zgodnie z powyższymi przepisami, w okresie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy, tj. od 30 kwietnia 2016 r., sprzedaż nieruchomości albo ich części wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa została wstrzymana, za wyjątkiem:
1) nieruchomości i ich części przeznaczonych w:
a) miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, lub
b) studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, lub
c) ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
– na cele inne niż rolne, w szczególności na parki technologiczne, parki przemysłowe, centra biznesowo-logistyczne, składy magazynowe, inwestycje transportowe, budownictwo mieszkaniowe, obiekty sportowo-rekreacyjne, lub
2) nieruchomości położonych w granicach specjalnych stref ekonomicznych, lub
3) domów, lokali mieszkalnych, budynków gospodarczych i garaży wraz z niezbędnymi gruntami oraz ogródków przydomowych, lub
4) nieruchomości rolnych o powierzchni do 2 ha.
W przypadkach uzasadnionych względami społeczno-gospodarczymi, Minister właściwy do spraw rozwoju wsi, na wniosek Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, może wyrazić zgodę na sprzedaż nieruchomości lub ich części innych niż wyżej wymienione.
Niezależnie od powyższego sprzedaż nieruchomości rolnej przez Ośrodek może nastąpić, jeżeli w wyniku tej sprzedaży łączna powierzchnia użytków rolnych:
1) będących własnością nabywcy nie przekroczy 300 ha, oraz
2) nabytych kiedykolwiek z Zasobu przez nabywcę nie przekroczy 300 ha.
Oddziały Terenowe oraz Filie Ośrodka przeznaczają nieruchomość Zasobu do sprzedaży w dwóch trybach nabycia:
- w trybie bezprzetargowym – m.in. osobom uprawnionym, które złożą oświadczenie o zamiarze skorzystania z pierwszeństwa w nabyciu na warunkach określonych w zawiadomieniu skierowanym do nich przez sprzedającego, lub
- w trybie przetargowym – osobom, które wygrają ogłoszony przez Ośrodek przetarg na sprzedaż danej nieruchomości.
Do sprzedaży Ośrodek nie przeznacza w szczególności nieruchomości:
- co do których toczy się postępowanie w związku z zarzutem o sprzeczne z prawem przejęcie na rzecz Skarbu Państwa,
- stanowiących grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi,
- przeznaczonych na cele publiczne, o których przekazanie w trwały zarząd lub nieodpłatne przekazanie na własność wnioskują uprawnione podmioty, a oddział terenowy (filia) uzna, że istnieje prawna możliwość i merytoryczne uzasadnienie pozytywnego rozpatrzenia przedmiotowej sprawy,
- co do których właściwy organ (tj. odpowiednio: wojewoda, starosta, wójt, burmistrz albo prezydent miasta) zawiadomił o wszczęciu postępowania o wydanie decyzji dotyczących lokalizacji albo realizacji inwestycji celu publicznego, a w szczególności decyzji: na realizację inwestycji drogowej, lokalizacji linii kolejowej o znaczeniu państwowym, realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego, lokalizacji przedsięwzięć Euro 2012, realizację inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych, itp.
- w skład których wchodzą budynki mieszkalne, gdzie chociażby jedno mieszkanie zajmowane jest na podstawie administracyjnej decyzji o przydziale albo przez osoby, z którymi zawarto (na piśmie lub ustnie) umowy najmu na czas nieokreślony. Pod pojęciem budynek mieszkalny należy tu rozumieć obiekt budowlany, w którym co najmniej połowa całkowitej powierzchni użytkowej jest wykorzystywana do celów mieszkalnych,
- położonych na terenie gminy, w której trwają prace nad zmianą miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Przy identyfikacji nieruchomości atrakcyjnych Oddziały Terenowe Ośrodka oraz ich Filie mają na względzie przede wszystkim przeznaczenie nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz zapisy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, wydane decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub ustalenia celu publicznego.
W celu udostępnienia wszystkim zainteresowanym informacji o planowanej sprzedaży, dla nieruchomości przeznaczonej do sprzedaży Ośrodek sporządza wykaz i podaje go do publicznej wiadomości na okres 14 dni – bez względu na to, czy będzie ona sprzedawana w trybie bezprzetargowym, czy też w trybie przetargowym.
Sprzedaż w trybie przetargowym.
Nieruchomości, które nie zostaną wydzierżawione, bądź co do których tryb bezprzetargowy nie ma zastosowania, podlegają sprzedaży w trybie publicznego przetargu ustnego (licytacja) lub przetargu ofert pisemnych (przetarg ofert). Podstawowym sposobem sprzedaży jest przetarg ustny, natomiast przetarg ofert pisemnych stosuje się w wypadkach uzasadnionych względami społeczno-gospodarczymi. Ma on za zadanie wybór najkorzystniejszej oferty w świetle wymogów związanych ze zbywaną nieruchomością, określonych w ogłoszeniu przetargu przez jego organizatora.
Przetarg przeprowadza powołana przez organizatora przetargu komisja, składająca się z od trzech do siedmiu członków, w tym przewodniczącego. Organizatorem przetargu jest właściwy miejscowo oddział terenowy Ośrodka lub jego filia. Organizator przetargu przed jego rozpoczęciem może odstąpić od jego przeprowadzenia bez podania przyczyn.
W przetargu, jako uczestnicy przetargu, mogą uczestniczyć zarówno osoby fizyczne jak i osoby prawne, które w wyznaczonym terminie, miejscu i formie wniosły wadium oraz stawiły się na przetarg ustny. W przypadku przetargu ograniczonego warunkiem koniecznym jest również, aby osoby te zostały zakwalifikowane do uczestnictwa w przetargu.
Każdy z uczestników przetargu może wnieść do Dyrektora Generalnego Ośrodka zastrzeżenia na czynności przetargowe, za pośrednictwem organizatora przetargu, w terminie 7 dni od dnia dokonania tej czynności. W przypadku wniesienia zastrzeżeń, organizator przetargu wstrzymuje dalsze czynności związane ze sprzedażą nieruchomości oraz zawiadamia o tym na piśmie osobę, która wygrała przetarg.
W razie stwierdzenia, że czynności przetargowe zostały dokonane w sposób niezgodny z ustawą lub innymi przepisami, których naruszenie miało wpływ na wynik przetargu, Dyrektor Generalny Ośrodka może unieważnić przetarg.
W przypadku uznania zastrzeżeń za zasadne organizator przetargu zawiadamia na piśmie wszystkich uczestników przetargu. W przypadku zaś uznania zastrzeżeń za niezasadne, organizator przetargu zawiadamia na piśmie uczestnika przetargu, który wniósł zastrzeżenia, a także osobę, która wygrała przetarg.
Jednym z warunków uczestnictwa w przetargu jest wniesienie wadium. Przy ustalaniu wysokości wadium bierze się pod uwagę koszty związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem przetargu. Organizator przetargu ustala wysokość wadium, które nie może być niższe niż 5% ceny wywoławczej i wyższe niż 20% tej ceny. Wadium wpłacane jest przelewem bankowym na podany w ogłoszeniu przetargu rachunek bankowy organizatora przetargu. Wadium wniesione przez uczestnika przetargu, który wygrał przetarg, zalicza się na poczet ceny nabycia.
Ogłoszenie przetargu na sprzedaż
Przetarg ogłasza organizator przetargu w sposób zwyczajowo przyjęty w miejscowości, w której położona jest nieruchomość, w urzędzie gminy, właściwej terytorialnie izbie rolniczej oraz siedzibie oddziału terenowego KOWR, co najmniej na 14 dni przed dniem rozpoczęcia przetargu nieograniczonego i co najmniej na 28 dni przed dniem rozpoczęcia przetargu ograniczonego.
Ustalenie ceny sprzedaży
Cenę sprzedaży nieruchomości (lub cenę wywoławczą do przetargu) ustala się w wysokości nie niższej niż wartość tej nieruchomości określoną przy zastosowaniu sposobów jej ustalenia przewidzianych w przepisach o gospodarce nieruchomościami. Wartość nieruchomości co do zasady określa rzeczoznawca majątkowy.
Przy ustalaniu ceny sprzedaży nieruchomości (lub ceny wywoławczej do przetargu) bierze się pod uwagę wartość nieruchomości oraz koszty poniesione na przygotowanie jej do sprzedaży (np. koszty wyceny, koszty prac geodezyjnych, koszty związane ze zgromadzeniem niezbędnej dokumentacji). W przypadku nieruchomości wydzierżawionej, na której Ośrodek w trakcie trwania umowy dzierżawy poniósł nakłady inwestycyjne i dotychczas nie nastąpił pełny zwrot ww. nakładów, przy ustalaniu ceny sprzedaży uwzględnia się nie zwróconą jeszcze część tych nakładów.
Sprzedaż nieruchomości z rozłożeniem płatności na raty
Cena sprzedaży nieruchomości regulowana jest w całości przed zawarciem umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego – chyba, że w ofercie sprzedaży skierowanej do osoby, której przysługuje pierwszeństwo w nabyciu tej nieruchomości albo w ogłoszeniu przetargu dopuszczona została możliwość i podane zostały warunki rozłożenia należności na raty, a następnie strony dokonały stosownych uzgodnień w tym zakresie.
Rozłożenie na raty ceny sprzedaży nieruchomości rolnej
Jeżeli nabywca przed zawarciem umowy sprzedaży wpłaci co najmniej 10% ceny, Ośrodek może rozłożyć spłatę pozostałej części ceny na roczne raty, na okres nie dłuższy niż 15 lat, gdy sprzedaż następuje bez przetargu, a także w wypadkach uzasadnionych względami społeczno-gospodarczymi, w szczególności w wypadku nabywania nieruchomości rolnej w celu utworzenia albo powiększenia gospodarstwa rolnego lub tworzenia miejsc pracy.
Sprzedaż nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków
W przypadku sprzedaży nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków istnieje możliwość obniżenia ceny sprzedaży nie więcej niż o 50%, jeżeli nabywca:
1) zobowiąże się do dokonania na tej nieruchomości, w terminie określonym w umowie sprzedaży, nie dłuższym jednakże niż 5 lat od dnia jej zawarcia, nakładów w wysokości co najmniej uzyskanego obniżenia ceny sprzedaży tej nieruchomości.
2) zobowiąże się do przedłożenia najpóźniej w terminie 14 dni po upływie terminu wyznaczonego w umowie sprzedaży na dokonanie nakładów na tej nieruchomości:
a) dokumentów określających zakres rzeczowy i wartość poniesionych nakładów na realizację zaleceń organów ochrony zabytków w wysokości nie niższej niż kwota wynikająca z tej obniżki,
b) zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, że zakres rzeczowy nakładów wykonany został przez nabywcę w ramach realizacji zaleceń organów ochrony zabytków dotyczącej nabytej nieruchomości zabytkowej;
3) przedłoży na rzecz Ośrodka zabezpieczenie ewentualnego roszczenia o zwrot kwoty obniżenia, przy czym suma zabezpieczenia nie może być niższa od kwoty obniżenia.
Szczególne pełnomocnictwo Dyrektora Generalnego KOWR
W odniesieniu do nieruchomości o powierzchni przekraczającej 50 ha, a także nieruchomości, których wartość, określona zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy, przekracza równowartość 2 tysięcy ton żyta, ustaloną stosownie do przepisów o podatku rolnym – do zawarcia umowy sprzedaży wymagane jest szczególne pełnomocnictwo Dyrektor Generalny KOWR. Należy podkreślić, że zgodnie ze strukturą organizacyjną Ośrodka Dyrektorzy Oddziałów Terenowych reprezentują Dyrektora Generalnego Ośrodka na powierzonym im terenie na podstawie powierzonego im pełnomocnictwa. Pełnomocnictwo szczególne ma charakter jednorazowy i odnosi się do konkretnej czynności związanej z rozdysponowaniem nieruchomości.

Więcej na
Sprzedaż nieruchomości w trybie bezprzetargowym następuje zgodnie z art. 29 ust. 1, po cenie ustalonej w sposób określony w ustawie. Pierwszeństwo w nabyciu przysługuje:
- spółdzielni produkcji rolnej władającej faktycznie zbywaną nieruchomością, do której użytkowanie ustanowione na rzecz tej spółdzielni wygasło z dniem 31 grudnia 1993 r.,
- dzierżawcy zbywanej nieruchomości, jeżeli dzierżawa trwała faktycznie przez okres co najmniej trzech lat,
- zarządzającemu specjalną strefą ekonomiczną w odniesieniu do nieruchomości położonych w granicach specjalnych stref ekonomicznych.
Więcej na
Obrót nieruchomościami rolnymi w Polsce pomiędzy podmiotami na rynku prywatnym reguluje szereg przepisów, w tym ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1362), której przepisy stosuje się do określonych ustawą nieruchomości rolnych.
UWAGA!
Z dniem 26 czerwca 2019 roku nastąpiła istotna zmiana przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego.
Zgodnie z art. 2 pkt 1 ww. ustawy pod pojęciem „nieruchomości rolnej” – należy rozumieć nieruchomość rolną w rozumieniu Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego w całości na cele inne niż rolne.
Zgodnie z art. 461 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.
Przepisów ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie stosuje się do:
- nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha,
- nieruchomości rolnych będących drogami wewnętrznymi,
- nieruchomości rolnych w których grunty, oznaczone w ewidencji gruntów i budynków jako grunty pod stawami, stanowią co najmniej 70% powierzchni nieruchomości,
- nieruchomości rolnych wchodzących w skład Zasobu Własności Skarbu Państwa, o których mowa w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa,
- nieruchomości rolnych sprzedanych na podstawie art. 42 ust. 1 lub 6 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa,
- gruntów rolnych zabudowanych o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha, które w dniu 30.04.2016 r., zajęte były pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane obecnie do produkcji rolniczej, wraz z gruntami do nich przyległymi umożliwiającymi ich właściwe wykorzystanie oraz zajętymi na urządzenie ogródka przydomowego – jeżeli grunty te tworzą zorganizowaną całość gospodarczą oraz nie zostały wyłączone z produkcji rolnej w rozumieniu ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych,
- nieruchomości rolnych, które w dniu 30.04.2016 r., w ostatecznych decyzjach o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu przeznaczone są (w całości), na cele inne niż rolne (np. budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne lub inne, usługowe, przemysłowe itp.),
- nieruchomości rolnych położonych w granicach administracyjnych miast, z zastrzeżeniem art. 9a ww. ustawy, jeżeli:
- w stosunku do tych nieruchomości została podjęta:
- uchwała o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących lub
- uchwała o ustaleniu lokalizacji inwestycji towarzyszącej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących,
- zbycie następuje w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub inwestycji towarzyszącej w rozumieniu ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących,
- nabycia nieruchomości rolnej do Zasobu, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, oraz do gruntów, które zostały zbyte z tego Zasobu albo wniesione do spółki jako aport, w celu realizacji inwestycji mieszkaniowej lub realizacji uzbrojenia technicznego, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości – położonych w granicach administracyjnych miast.
Przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego dotyczące nabycia nieruchomości rolnej stosuje się odpowiednio do nabycia:
- użytkowania wieczystego nieruchomości rolnej albo udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości rolnej,
- udziału we współwłasności nieruchomości rolnej,
- gospodarstwa rolnego.
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zobowiązany został do realizacji przepisów wynikających z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w zakresie m.in.:
- rozpatrywania wniosków i wydawania decyzji administracyjnych na nabycie nieruchomości rolnych,
- wykonywania prawa pierwokupu oraz prawa nabycia nieruchomości rolnych,
- wykonywania prawa pierwokupu oraz prawa nabycia udziałów i akcji spółek kapitałowych będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnej o powierzchni co najmniej 5 ha albo nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni co najmniej 5 ha,
- rozpatrywania wniosków i wydawania decyzji administracyjnych na zbycie lub oddanie w posiadanie innym podmiotom nabytych nieruchomości rolnych przed upływem okresu 5 lat,
- nabywania na własność Skarbu Państwa nieruchomości rolnych w celu poprawy struktury obszarowej gospodarstw rolnych,
- sprawowania nadzoru nad spełnianiem zobowiązań ustawowych przez nabywców nieruchomości rolnych.
Źródło KOWR
Wniosek zbywcy
Nabycie nieruchomości rolnej, za zgodą Dyrektora Generalnego, w trybie decyzji administracyjnej, wydanej na wniosek zbywcy nieruchomości rolnej może nastąpić, jeżeli:
- wykaże on, że nie było możliwości sprzedaży nieruchomości rolnej rolnikowi indywidualnemu, chyba że nabycie tej nieruchomości ma nastąpić na podstawie innej niż sprzedaż czynności prawnej,
- nabywca nieruchomości rolnej zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości rolnej,
- w wyniku nabycia nieruchomości rolnej nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.
Ad. 1)
Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa udostępnił system teleinformatyczny pod adresem https://erolnik.gov.pl umożliwiający zamieszczanie nieodpłatnie ogłoszeń o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnych oraz odpowiedzi rolników indywidualnych na te ogłoszenia.
https://www.kowr.gov.pl/ukur/zgody-na-nabycie-nieruchomosci-rolnych/wniosek-zbywcy
Wniosek osoby fizycznej (nabywcy)
- Nabycie nieruchomości rolnej, za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR, w trybie decyzji administracyjnej, wydanej na wniosek osoby fizycznej zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne może nastąpić, jeżeli:
- posiada ona kwalifikacje rolnicze,
- zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości rolnej,
- zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości rolnej na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego.
- Nabycie nieruchomości rolnej, za zgodą Dyrektora Generalnego KOWR, w trybie decyzji administracyjnej, wydanej na wniosek osoby fizycznej zamierzającej powiększyć gospodarstwo rolne może nastąpić, jeżeli:
- przyznano jej pomoc, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020,
- nabycie nieruchomości rolnej będzie zgodne z warunkami przyznanej pomocy, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020,
- zobowiąże się do prowadzenia działalności rolniczej na nabywanej nieruchomości rolnej,
- zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, wchodzących w skład posiadanego gospodarstwa rolnego,
- w wyniku nabycia nieruchomości rolnej nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych.
https://www.kowr.gov.pl/ukur/zgody-na-nabycie-nieruchomosci-rolnych/wniosek-osoby-fizycznej-(nabywcy)
W skład rady wchodzą związki i organizacje działające na terenie województwa.
Do zadań rady należy w szczególności:
- opiniowanie wniosków Dyrektora w sprawach dotyczących zagospodarowania nieruchomości rolnych Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
- zgłaszanie do dyrektora wniosków dotyczących sposobu rozdysponowania nieruchomości rolnych Zasobu WRSP
- Zarządzenie nr 37/2020/Z Dyrektora Generalnego KOWR z dnia 17.03.2020 r. w sprawie zawieszenia działania Rad Społecznych działających przy oddziałach terenowych oraz Dyrektorze Generalnym KOWR
https://bip.kowr.gov.pl/informacje-publiczne/zarzadzenia-dyrektora-generalnego/zarzadzenie-nr-37-2020-z-dyrektora-generalnego-kowr-z-dnia-17-03-2020-r-w-sprawie-zawieszenia-dzialania-rad-spolecznych-dzialajacych-przy-oddzialach-terenowych-oraz-dyrektorze-generalnym-kowr - Zarządzenie nr 21/2018/Z Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa z dnia 05 lutego 2018 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Rad Społecznych działających przy oddziałach terenowych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa zmienione Zarządzeniem nr 35/2018/Z z dnia 05.03.2018 r. oraz Zarządzeniem nr 43/2018/Z z dnia 12.03.2018r.
https://bip.kowr.gov.pl/informacje-publiczne/zarzadzenia-dyrektora-generalnego/zarzadzenie-nr-21-2018-z-dyrektora-generalnego-krajowego-osrodka-wsparcia-rolnictwa-z-dnia-05-lutego-2018-r-w-sprawie-wprowadzenia-regulaminu-rad-spolecznych-dzialajacych-przy-oddzialach-terenowych-krajowego-osrodka-wsparcia-rolnictwa-zmienione-zarzadzeniem-nr-35-2018-z-z-dnia-05-03-2018-r-oraz-zarzadzeniem-nr-43-2018-z-z-dnia-12-03-2018-r - Zarządzenie nr 51/2019/Z w sprawie utworzenia przy Dyrektorze Generalnym KOWR Rady Społecznej ds. gospodarowania gruntami rolnymi Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
https://bip.kowr.gov.pl/informacje-publiczne/zarzadzenia-dyrektora-generalnego/zarzadzenie-nr-51-2019-z-w-sprawie-utworzenia-przy-dyrektorze-generalnym-kowr-rady-spolecznej-ds-gospodarowania-gruntami-rolnymi-zasobu-wlasnosci-rolnej-skarbu-panstwa