W minionym roku rolnicy zgłosili, do Oddziału Regionalnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Koszalinie i podległych Placówek Terenowych
na obszarze województwa zachodniopomorskiego, 163 zdarzenia wypadkowe.
Odnotowano jedno zdarzenie ze skutkiem śmiertelnym, na terenie gminy Płoty.
Najwięcej wypadków przy pracy rolniczej zgłoszono z gminy Drawsko Pomorskie.
Za wypadki przy pracy rolniczej w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, uznano 149 z nich, czyli o 22 więcej niż w roku ubiegłym, w tym wypłatą jednorazowych odszkodowań zakończono 124 postępowania, tj. o 21 więcej niż rok wcześniej.
W porównaniu do 2023 roku, liczba zgłoszonych wypadków przy pracach rolniczych na Pomorzu zachodnim, uległa zwiększeniu w 8 jednostkach organizacyjnych
OR KRUS w Koszalinie. Liczba zgłoszonych zdarzeń utrzymała się na tym samym poziomie w PT Wolin. W pozostałych 3 Placówkach Terenowych odnotowano spadek liczby zgłoszeń.
Wskaźnik wypadkowości za rok 2024, mierzony liczbą wypadków powodujących wypłatę jednorazowych odszkodowań na 1.000 ubezpieczonych w tutejszym Oddziale KRUS, wyniósł 6,2 i osiągnął wartość poniżej średniej krajowej. Na terenie województwa zachodniopomorskiego, wśród wypadków przy pracach rolniczych w 2024 roku dominowały upadki osób, które stanowiły 45,64% wszystkich zdarzeń. Następnie inne zdarzenia, spowodowane: nieskoordynowanym, niewłaściwym ruchem ciała, uderzeniem przez obiekt w ruchu oraz uderzeniem w nieruchomy obiekt, które stanowiły 13,42%
ze wszystkich zgłoszonych oraz pochwycenia i uderzenia przez ruchome części maszyn i urządzeń (12,08%). Z prowadzonej przez KRUS szczegółowej analizy przyczyn i okoliczności wypadków wynika, że tak jak w latach ubiegłych, najczęstszą ich przyczyną, był zły stan nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych, nieprawidłowy sposób wchodzenia i schodzenia z maszyn rolniczych, przyczep, wozów i podestów, niewłaściwe operowanie kończynami w strefie zagrożenia oraz niewłaściwy sposób obsługi zwierząt, w tym niezachowanie szczególnej ostrożności przy obsłudze zwierząt niebezpiecznych. W dalszej kolejności, jako istotne przyczyny powodujące zdarzenia wypadkowe wymienić należy: brak właściwego ubrania
i obuwia roboczego, niewłaściwy stan obiektów budowlanych w gospodarstwie rolnym, nadmierny wysiłek fizyczny, przemęczenie, brak przerw na odpoczynek czy wymuszona postawa.
Do wypadków najczęściej dochodziło w gospodarstwach rolnych o roślinnym profilu produkcji (47,0% ogólnej liczby). Zdarzenia z udziałem maszyn i urządzeń stanowiły 54,4% wszystkich, w których zakończono postępowanie dowodowe. Wypadkom częściej ulegali mężczyźni (74,2% ogólnej liczby) a poszkodowani rolnicy doznali głównie uszkodzeń kończyn górnych (45,6% urazów) i kończyn dolnych (34,2%). Przyczyną ponad 18,79% wypadków był zły stan nawierzchni. Należy zwrócić uwagę, że przyczyny wypadków się powielają i świadczą o tym, że rolnicy powinni zwracać większą uwagę na swój stan zdrowia i samopoczucia przystępując do pracy, pamiętając zawsze o środkach ochrony osobistej.
Ponadto, w 2024 roku stwierdzono 5 chorób zawodowych, były to choroby zakaźne przenoszone przez kleszcze (borelioza).
Wielu rolników dokonywało zgłoszenia wypadku przy pracy rolniczej po upływie 30 dni od zaistnienia. Należy pamiętać, że zdarzenia wypadkowe do KRUS powinny być zgłaszane niezwłocznie, gdyż pozwoli to na ustalenie okoliczności przebiegu
i przyczyny zdarzenia wypadkowego.
W oparciu o analizę przyczyn i okoliczności wypadków oraz chorób zawodowych, KRUS podejmuje liczne przedsięwzięcia mające na celu poprawę bezpieczeństwa pracy w gospodarstwie rolnym, ukierunkowując je przede wszystkim na najistotniejsze grupy zagrożeń. W roku 2025 oprócz kontynuowania dotychczasowych zakresów działalności prewencyjnej, tj. założeń projektu prewencyjnego Bezpieczny Rolnik, Bezpieczna Wieś oraz licznych kampanii prewencyjnych (których celem m.in. jest zapobieganie wypadkom z grupy upadek osób, pochwycenie i uderzenie przez ruchome części maszyn i urządzeń, bezpieczna obsługa zwierząt gospodarskich, upadek przedmiotów oraz chorób zawodowych rolników), szczególny nacisk położony będzie na wspieranie postaw prozdrowotnych wśród mieszkańców terenów wiejskich. Zwiększona zostanie ilość wizytacji gospodarstw rolnych i ich ocena w oparciu o listy kontrolne, które pozwolą Gospodarzom zwrócić uwagę, na nieprawidłowości wymagające doskonalenia i poprawy oraz realizacja działań informacyjnych
we współpracy z Narodowym Funduszem Zdrowia.
Przygotowując swoje gospodarstwo rolne na wiosnę należy pamiętać o:
– przeprowadzeniu niezbędnych napraw i konserwacji użytkowanych maszyn
i urządzeń rolniczych;
– sprawdzeniu poziomu oleju, stanu i mocowania osłon elementów ruchomych, wymianie filtrów czy uzupełnienia płynów eksploatacyjnych i punktów smarowania;
– skontrolowaniu stanu opon i podzespołów (łańcuchów, łożysk, pasów napędowych);
– usunięciu i wymianie zużytych lub uszkodzonych osłon zabezpieczających elementy ruchome.
Aby uniknąć najczęściej występujących wypadków związanych z upadkiem osób, należy pamiętać o kilku podstawowych zasadach takich jak: dbałość o ład
i porządek w całym gospodarstwie w tym głównie o prawidłowy stan nawierzchni podwórzy i ciągów komunikacyjnych, stosowanie nawierzchni antypoślizgowych, odprowadzanie wód gruntowych, posypywanie zimą ciągów komunikacyjnych,
np. piaskiem, popiołem czy solą, stosowanie właściwego obuwia i prawidłowe oświetlenie terenu. Zawsze należy też używać sprawnych technicznie drabin
z zabezpieczeniami oraz podestów z barierkami ochronnymi. Schodzić przodem
do drabiny, trzymając się jej szczebli oburącz. Wchodzić i schodzić z maszyn i kabin ciągników twarzą do schodków.
Nie wszystkich nieszczęśliwych zdarzeń można uniknąć, ale stosując
się do podstawowych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, można zdecydowanie zmniejszyć ryzyko wypadku. Bezpieczeństwo pracy rolników zależy głównie
od postawy człowieka, jego świadomości zagrożeń występujących w miejscu pracy
i życia. Jeżeli jednak wydarzy się wypadek przy pracy rolniczej, należy zgłosić go bez zbędnej zwłoki: osobiście w najbliższej placówce Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, telefonicznie lub za pomocą platformy elektronicznej eKRUS lub ePUAP czy e-Doręczeń, a miejsce i przedmioty związane z wypadkiem, należy w miarę możliwości zabezpieczyć do czasu przeprowadzenia oględzin przez pracownika Kasy.
KRUS OR w Koszalinie